LẠC TIÊN – Thảo dược an thần tự nhiên, hỗ trợ ngủ ngon, giảm căng thẳng và lo âu, mang lại giấc ngủ sâu và trọn vẹn
🌿 Tên gọi Dược liệu
- Tên địa phương: Chùm bao, Nhãn lồng, Tây phiên liên, Dây mát.
- Tên gọi theo Đông y: Lạc tiên.
- Tên khoa học: Passiflora foetida L.
🌱 Đặc tính sinh trưởng, nhận dạng & phân bố
Lạc tiên là một loài cây leo thân mềm, sống nhiều năm. Cây có thân mảnh, phủ lông tơ, leo bằng tua cuốn. Lá mọc so le, hình tim, chia thành 3 thùy. Hoa Lạc tiên đơn độc, mọc ở kẽ lá, có màu trắng hoặc tím nhạt với nhiều tua rua bao quanh. Quả hình trứng, khi chín có màu vàng, chứa nhiều hạt.
Cây Lạc tiên mọc hoang ở nhiều vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam, cây thường mọc ở các vùng ven rừng, bờ rào, hoặc các khu đất trống. Cây ưa ẩm, sinh trưởng tốt ở nơi có ánh sáng mặt trời đầy đủ.
Lạc tiên có giá trị kinh tế trong y học cổ truyền và công nghiệp dược phẩm. Toàn cây, đặc biệt là phần thân và lá, được thu hái quanh năm. Sau khi thu hái, cây được rửa sạch, thái nhỏ, phơi hoặc sấy khô để bảo quản.
🧪 Thành phần & Dược tính
Lạc tiên chứa nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe, bao gồm flavonoid, saponin, alkaloid, và các vitamin, khoáng chất. Các nghiên cứu cho thấy Lạc tiên có tác dụng an thần, giảm lo âu, và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Các flavonoid trong Lạc tiên có khả năng gắn kết với các thụ thể benzodiazepine trong não, giúp tăng cường hoạt động của GABA, một chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng ức chế, làm dịu hệ thần kinh. Alkaloid có tác dụng giảm đau, an thần nhẹ.
Bộ phận dùng làm thuốc chủ yếu là thân và lá, đôi khi cả quả và rễ. Các bộ phận này chứa các hoạt chất có tác dụng an thần, giảm căng thẳng, và hỗ trợ điều trị mất ngủ.
💊 Công dụng
Theo Đông y, Lạc tiên có vị ngọt, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, an thần, dưỡng tâm. Lạc tiên thường được dùng để điều trị mất ngủ, suy nhược thần kinh, tim hồi hộp, và các chứng bệnh do nhiệt gây ra.
Y học hiện đại cũng công nhận tác dụng an thần, giảm lo âu của Lạc tiên. Các nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh Lạc tiên có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm thời gian đi vào giấc ngủ, và tăng thời gian ngủ sâu.
⚗️ Ứng dụng thực tế
- **Thân và lá:** Dùng để sắc nước uống giúp an thần, dễ ngủ, giảm căng thẳng, lo âu.
- **Quả:** Ăn được, có vị ngọt, tính mát, giúp giải nhiệt, an thần.
- **Rễ:** Ít được sử dụng hơn, nhưng cũng có tác dụng an thần nhẹ.
📜 Bài thuốc dân gian
-
Bài thuốc chữa mất ngủ
- Thành phần: Lạc tiên 30g, lá vông nem 20g, tâm sen 10g.
- Chế biến: Sắc các vị thuốc với 500ml nước, đun sôi nhỏ lửa trong 15 phút.
- Sử dụng: Uống trước khi đi ngủ 30 phút.
- Dùng liên tục: 7-10 ngày.
-
Bài thuốc giảm căng thẳng, lo âu
- Thành phần: Lạc tiên 20g, hoa cúc 10g, cam thảo 5g.
- Chế biến: Hãm các vị thuốc với nước sôi trong bình kín, để trong 15 phút.
- Sử dụng: Uống thay trà trong ngày.
- Dùng liên tục: Có thể dùng hàng ngày.
-
Bài thuốc an thần, dưỡng tâm
- Thành phần: Lạc tiên 30g, táo nhân sao 15g, bá tử nhân 10g.
- Chế biến: Sắc các vị thuốc với 600ml nước, đun sôi nhỏ lửa trong 20 phút.
- Sử dụng: Chia làm 2-3 lần uống trong ngày.
- Dùng liên tục: 10-15 ngày.
-
Bài thuốc chữa tim hồi hộp, đánh trống ngực
- Thành phần: Lạc tiên 20g, mạch môn 15g, đan sâm 10g.
- Chế biến: Sắc các vị thuốc với 500ml nước, đun sôi nhỏ lửa trong 15 phút.
- Sử dụng: Uống trong ngày.
- Dùng liên tục: 7-10 ngày.
-
Bài thuốc giúp ngủ ngon giấc
- Thành phần: 15g lạc tiên, 10g lá dâu tằm, 10glong nhãn, 10g táo nhân, 10g hoa cúc.
- Chế biến: đem tất cả đi sao vàng hạ thổ rồi sắc với 500ml nước đến khi còn 200ml.
- Sử dụng: Uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút.
- Dùng liên tục: 5-7 ngày.
⚠️ Lưu ý khi sử dụng
Lạc tiên thường an toàn khi sử dụng với liều lượng khuyến cáo. Tuy nhiên, cần lưu ý một số điều sau:
- **Chống chỉ định:** Phụ nữ có thai và cho con bú, người bị dị ứng với Lạc tiên hoặc các thành phần khác trong cây.
- **Thận trọng:** Người đang dùng thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm, hoặc các thuốc có tác dụng ức chế thần kinh khác nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng Lạc tiên.
- **Tác dụng phụ:** Một số người có thể gặp tác dụng phụ nhẹ như buồn ngủ, chóng mặt, hoặc đau đầu.
- **Liều dùng:** Liều dùng thông thường là 20-30g Lạc tiên khô mỗi ngày, sắc nước uống.
#lactien #chumbao #nhanlong #caythuocnam #duoclieutunhien #baovesuckhoe #matngu #cangthang #suckhoebenvung