MÙI TÀU (NGÒ GAI) – Hương Vị Đặc Trưng, hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường miễn dịch và giảm viêm hiệu quả cho sức khỏe

🌿 Tên gọi Dược liệu

• Tên địa phương: Ngò tây, ngò tàu, ngổ, răng cưa.
• Tên gọi theo Đông y: Mùi tàu.
• Tên khoa học: Eryngium foetidum

🌱 Đặc tính sinh trưởng, nhận dạng & phân bố

Mùi tàu là cây thân thảo, sống một hoặc hai năm, cao khoảng 15-30cm. Cây có nguồn gốc từ châu Mỹ nhiệt đới và được trồng rộng rãi ở nhiều nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Mùi tàu ưa ẩm, chịu bóng, thường mọc hoang hoặc được trồng làm rau gia vị trong vườn nhà.

Đặc điểm nhận dạng: Lá mọc từ gốc, hình mác dài, mép có răng cưa. Cụm hoa hình trứng, màu xanh nhạt, mọc ở ngọn cây. Toàn cây có mùi thơm đặc trưng.

Giá trị kinh tế: Mùi tàu là một loại rau gia vị phổ biến, được dùng để tăng hương vị cho nhiều món ăn. Ngoài ra, cây còn được sử dụng trong y học cổ truyền để chữa bệnh.

Thu hái, sơ chế, bảo quản: Có thể thu hái lá và thân cây quanh năm. Sau khi thu hái, rửa sạch, dùng tươi hoặc phơi khô để bảo quản.

🧪 Thành phần & Dược tính

Mùi tàu chứa nhiều thành phần có hoạt tính sinh học như:

• Tinh dầu: chứa các hợp chất như eryngial, aldehyde, và các monoterpen, có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa.
• Vitamin: giàu vitamin A, B, C, giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.
• Khoáng chất: chứa canxi, sắt, kali, magie, cần thiết cho chức năng cơ thể.

Bộ phận dùng làm thuốc: lá, thân và rễ.

💊 Công dụng

Theo Đông y, mùi tàu có vị cay, tính ấm, có tác dụng tiêu độc, khử trùng, thông tiện, làm ra mồ hôi, giảm đau đầu, hạ sốt.

Theo y học hiện đại, mùi tàu có các công dụng sau:

• Hỗ trợ tiêu hóa: giúp kích thích tiêu hóa, giảm đầy hơi, khó tiêu.
• Kháng khuẩn, chống viêm: tinh dầu trong mùi tàu có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn, giảm viêm nhiễm.
• Tăng cường miễn dịch: vitamin và khoáng chất trong mùi tàu giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể.
• Giảm đau: có tác dụng giảm đau đầu, đau bụng kinh.
• Chống oxy hóa: giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do các gốc tự do.

⚗️ Ứng dụng thực tế

• Lá: dùng làm rau gia vị, chữa cảm cúm, đau đầu, sốt, tiêu chảy.
• Thân: dùng chữa đau bụng, khó tiêu.
• Rễ: dùng chữa ho, viêm họng.

📜 Bài thuốc dân gian

1. Bài thuốc chữa cảm cúm

   • Thành phần: 1 nắm lá mùi tàu, 1 củ hành, 3 lát gừng.
   • Chế biến: Tất cả thái nhỏ, cho vào nồi, đổ nước sôi, đậy kín, xông trong 15 phút.
   • Sử dụng: Uống sau khi xông. Ngày dùng 1-2 lần.
   • Dùng liên tục: 3-5 ngày.

2. Bài thuốc chữa đau đầu

   • Thành phần: 20g lá mùi tàu.
   • Chế biến: Rửa sạch, giã nát, đắp lên thái dương.
   • Sử dụng: Đắp trong 30 phút. Ngày dùng 1-2 lần.
   • Dùng liên tục: Đến khi giảm đau.

3. Bài thuốc chữa đầy hơi, khó tiêu

   • Thành phần: 15g lá mùi tàu.
   • Chế biến: Rửa sạch, nhai sống hoặc sắc nước uống.
   • Sử dụng: Uống sau bữa ăn. Ngày dùng 2-3 lần.
   • Dùng liên tục: 1-2 ngày.

4. Bài thuốc chữa ho

   • Thành phần: 15g rễ mùi tàu, 10g lá hẹ.
   • Chế biến: Rửa sạch, sắc với 200ml nước đến khi còn 50ml.
   • Sử dụng: Uống ấm. Ngày dùng 2-3 lần.
   • Dùng liên tục: 3-5 ngày.

5. Bài thuốc chữa tiêu chảy

   • Thành phần: 20g lá mùi tàu.
   • Chế biến: Rửa sạch, sắc với 300ml nước đến khi còn 100ml.
   • Sử dụng: Uống ấm. Ngày dùng 2-3 lần.
   • Dùng liên tục: 1-2 ngày.

6. Bài thuốc giảm đau bụng kinh

   • Thành phần: 20g lá mùi tàu, 10g ngải cứu.
   • Chế biến: Rửa sạch, sắc với 300ml nước đến khi còn 100ml.
   • Sử dụng: Uống ấm. Ngày dùng 2 lần trước kỳ kinh 1 tuần.
   • Dùng liên tục: Uống trước mỗi kỳ kinh.

⚠️ Lưu ý khi sử dụng

• Phụ nữ có thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
• Không dùng cho người bị dị ứng với mùi tàu.
• Liều dùng thông thường là 15-30g lá tươi mỗi ngày.
• Chưa có báo cáo về tác dụng phụ nghiêm trọng khi sử dụng mùi tàu.

#muitau #ngogai #caythuocnam #duoclieutunhien #baovesuckhoe #tieuchay #daubung #suckhoebenvung