LÁ LỐT – Khám phá bí mật từ gian bếp, hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp, kháng viêm và tăng cường tiêu hóa tự nhiên

🌿 Tên gọi Dược liệu

• Tên địa phương: Tất bạt, Lốt.
• Tên gọi theo Đông y: Tất bạt.
• Tên khoa học: Piper sarmentosum

🌱 Đặc tính sinh trưởng, nhận dạng & phân bố

Lá lốt là cây thân thảo, sống lâu năm, ưa ẩm và bóng râm. Cây cao khoảng 30-40cm. Thân cây mọc bò, có rễ ở các đốt. Lá hình tim, mỏng, có mùi thơm đặc trưng. Hoa nhỏ, màu trắng, mọc thành bông ở nách lá. Quả mọng, nhỏ, khi chín có màu đỏ. Lá lốt ra hoa quả vào mùa hè. Cây được trồng phổ biến ở Việt Nam và các nước Đông Nam Á để làm rau gia vị và làm thuốc. Lá lốt dễ trồng bằng cách giâm cành hoặc tách bụi. Thu hái lá quanh năm, dùng tươi hoặc phơi khô.

🧪 Thành phần & Dược tính

Lá lốt chứa các thành phần chính như alkaloid, tinh dầu (chứa beta-caryophyllene, chavicine, piperidine), flavonoid và các vitamin, khoáng chất. Theo nghiên cứu, tinh dầu lá lốt có tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, giảm đau. Chavicine có tác dụng kích thích tiêu hóa. Các hoạt chất này phối hợp giúp lá lốt có khả năng giảm đau nhức xương khớp, hỗ trợ tiêu hóa, làm ấm bụng. Bộ phận dùng làm thuốc là lá, thân và rễ. Các nghiên cứu về lá lốt có thể tham khảo tại Thư viện Y học Quốc gia Hoa Kỳ (PubMed).

💊 Công dụng

Theo Đông y, lá lốt có vị cay nồng, tính ấm, có tác dụng ôn trung tán hàn, hạ khí, chỉ thống, kiện vị. Lá lốt thường được dùng để chữa các chứng đau nhức xương khớp do phong hàn, đau bụng lạnh, đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy. Y học hiện đại cũng ghi nhận tác dụng kháng viêm, giảm đau của lá lốt nhờ các hoạt chất có trong tinh dầu.

⚗️ Ứng dụng thực tế

Lá lốt được dùng phổ biến trong ẩm thực và y học dân gian. Lá lốt non được dùng làm rau sống, gia vị trong các món ăn. Lá lốt già và thân rễ được dùng để sắc thuốc uống hoặc ngâm rượu chữa bệnh. Rễ lá lốt còn được dùng để chữa đau răng.

📜 Bài thuốc dân gian

1. Bài thuốc chữa đau nhức xương khớp

   • Thành phần: Lá lốt tươi 20g, rễ cây bưởi bung 15g, rễ cây vòi voi 15g, cỏ xước 15g.
   • Chế biến: Tất cả thái nhỏ, sao vàng, sắc với 500ml nước còn 200ml.
   • Sử dụng: Uống trong ngày, chia làm 2 lần.
   • Dùng liên tục: 7-10 ngày.

2. Bài thuốc chữa đau bụng lạnh, đầy hơi

   • Thành phần: Lá lốt tươi 15g.
   • Chế biến: Rửa sạch, thái nhỏ, sắc với 300ml nước còn 100ml.
   • Sử dụng: Uống sau bữa ăn, ngày 2 lần.
   • Dùng liên tục: 2-3 ngày.

3. Bài thuốc chữa mụn nhọt

   • Thành phần: Lá lốt tươi, lượng vừa đủ.
   • Chế biến: Giã nát, đắp lên vùng mụn nhọt.
   • Sử dụng: Ngày 2-3 lần.
   • Dùng liên tục: Đến khi mụn nhọt giảm sưng đau.

4. Bài thuốc chữa bệnh tổ đỉa

   • Thành phần: Lá lốt 30g, muối hạt.
   • Chế biến: Lá lốt rửa sạch, giã nát với muối.
   • Sử dụng: Đắp hỗn hợp lên vùng da bị tổ đỉa, ngày 1-2 lần.
   • Dùng liên tục: Đến khi các nốt mụn giảm.

5. Bài thuốc chữa đau răng

   • Thành phần: Rễ lá lốt tươi.
   • Chế biến: Rửa sạch, ngâm với rượu trắng.
   • Sử dụng: Ngậm rượu rễ lá lốt trong miệng khoảng 5-10 phút, ngày 2-3 lần.
   • Dùng liên tục: Đến khi giảm đau răng.

6. Bài thuốc hỗ trợ điều trị bệnh gout

   • Thành phần: Lá lốt tươi 5-10g.
   • Chế biến: Rửa sạch, sắc với 2 bát nước đến khi còn 1 bát.
   • Sử dụng: Uống sau bữa tối.
   • Dùng liên tục: Hàng ngày trong 1 tháng.

7. Món ăn bài thuốc: Canh lá lốt thịt băm

   • Thành phần: Lá lốt, thịt băm, gia vị.
   • Chế biến: Lá lốt thái nhỏ, thịt băm xào chín, cho nước vào đun sôi, nêm gia vị vừa ăn.
   • Sử dụng: Ăn nóng trong bữa cơm.
   • Dùng liên tục: Ăn 2-3 lần/tuần.

⚠️ Lưu ý khi sử dụng

Không dùng lá lốt cho người bị nhiệt, nóng trong người. Phụ nữ có thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng. Người bệnh gan, thận nên thận trọng khi dùng lá lốt. Chưa có báo cáo về tương tác thuốc của lá lốt, tuy nhiên, nên thông báo với bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng khi dùng lá lốt để đảm bảo an toàn. Liều dùng thông thường là 5-10g lá tươi/ngày hoặc 3-5g lá khô/ngày. Dùng quá liều có thể gây nóng trong, khó chịu. Một số người có thể bị dị ứng với lá lốt, cần ngưng sử dụng nếu có biểu hiện mẩn ngứa, phát ban.

#lalot #tatbat #caythuocnam #duoclieutunhien #baovesuckhoe #daunhucxuongkhop #suckhoebenvung